مستثنی منهبه لفظ عام تخصیص خورده از راه استثنا اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفمستثنی منه، از ارکان استثنا (جمله استثنا) بوده و عبارت است از لفظ عامی که از راه استثنا، برخی افراد آن از شمول حکم آن خارج می‌گردد؛ برای مثال، در جمله «جاء العلماء الا زیدا»، لفظ «العلماء» مستثنی منه است که با ادات استثنا (الا) برخی از افراد آن (زید) از شمول حکم عام (جاء) خارج گردیده است. مستثنی منه یا واحد است، مثل: «اکرم العلماء الا زیدا» و یا متعدد، مثل: «اکرم العلماء و الصلحاء الاّ الفساق و الشعراء» که مستثنی منه «العلماء و الصلحاء» است. ۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۳۰، برگرفته از «مستثنی منه». |